Historia siatkówki

radzios

Dla tych co lubią czytać :]

Pierwszy publiczny pokaz siatkówki w Polsce miał miejsce w Warszawie w 1919 r., a rok później w Łodzi rozegrano pierwszy turniej drużyn szkolnych. W pierwszych latach uprawiano ją głównie w szkołach, a gra nosiła kilka popularnych nazw takich jak: "przebijanka", "latająca piłka" czy "dłoniówka". Spopularyzowali ją w naszym kraju głównie instruktorzy YMCA (Young Men's Christian Association - Związek Młodzieży Chrześcijańskiej). Jedna z pierwszych sekcji siatkarskich powstała w klubie Śmiały utworzonym przy gimnazjum im. Giżyckiego w Warszawie. Potem zaczęto rozgrywać regularne rozgrywki międzyszkolne.

Od 1923 r. rozpoczął się gwałtowny rozwój siatkówki z prawdziwego zdarzenia. Powstały pierwsze sekcje siatkarskie i kluby. W Warszawie utworzono takie drużyny jak: Orzeł Biały, Orkan, 13 Drużyna Harcerska. Potem kluby tworzono także w innych większych miastach. W Warszawie na bazie Orkana powstał AZS, utworzono także drużyny takie jak: Polonia, YMCA, Warszawianka, Zieloni, Victoria. W Łodzi powstał Harcerski Klub Sportowy, YMCA, Tur, Absolwenci, ŁKS a w Krakowie YMCA i Cracovia. Kluby powstawały także we Lwowie, Białymstoku, Lublinie, Poznaniu i wielu innych miastach. Zrodziły się pomysły, by uregulować sprawy organizacyjne i doprowadzić do powstania rozgrywek centralnych.

W 1925 r. Polski Związek Palanta zmienił nazwę na Polski Związek Palanta i Gier Ruchowych (rok później już Polski Związek Gier Ruchowych) i zajmował się sześcioma grami zespołowymi: oprócz siatkówki także koszykówką, rugby, palantem, hazeną i szczypiorniakiem Dwa lata później, w 1928 r. ten związek przekształcił się w Polski Związek Gier Sportowych, a jego siedzibę przeniesiono z Katowic do Warszawy. Na czele związku stanął Tadeusz Chrapowicki, a rok 1928 uznaje się za kluczową dla polskiej siatkówki datę oficjalnych narodzin siatkarskiego związku.

W 1928 roku Łódź i Warszawa zorganizowały mistrzostwa swoich miast, doszło także do spotkania reprezentacji Łodzi i Warszawy zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet. W 1929 r. zostały zorganizowane w Warszawie I mistrzostwa Polski w siatkówce. Wśród kobiet zwyciężył zespół AZS Warszawa, wśród mężczyzn najlepsi okazali się siatkarze YMCA Łódź.

Ogromny wpływ na rozwój polskiej siatkówki miały liczne kontakty międzynarodowe. Pierwsi tego typu spotkania zaczęli rozgrywać harcerze. W 1923 r. 13 Warszawska Drużyna Harcerska wygrała turniej zorganizowany w Kopenhadze, gdzie pokonała skautów z USA, Francji i Czechosłowacji. Drużyny klubowe od 1930 r. dość często utrzymywały kontakty z zespołami zagranicznymi. W Krakowie YMCA grała w 1930 r. z YMCA Praga i wygrała ten mecz 2:1. W tym samym roku wyjeżdżały do Czechosłowacji zespoły AZS Warszawa i krakowskiej YMCA. W 1931 r. AZS zagrał w Warszawie z mistrzem Łotwy US Ryga wygrywając 2:1.

Mianem najlepszej drużyny w Europie na początku lat trzydziestych cieszyła się estońska drużyna Kalev Tallin. W 1932 r. ten znakomity zespół przyjechał do Polski, co było sporym wydarzeniem w Polskiej siatkówce. Estończycy pokonali najlepsze polskie drużyny: AZS Warszawa i Polonię. Od Estończyków polskie zespoły wiele się nauczyły, to był zespół o niespotykanej wówczas dyscyplinie taktycznej, prezentował uporządkowany system gry (tzw. System par). Zespoły z Łotwy i Estonii często przyjeżdżały przed wojną do Polski. W kwietniu 1937 r. doszło do wielkiego oficjalnego turnieju kobiet z udziałem najlepszych drużyn krajów bałtyckich. Wygrała ten turniej reprezentacja Warszawy (oparta na siatkarkach AZS) przed reprezentacją Rygi i estońskim zespołem ASK Tartu.

Polski Związek Gier Sportowych został w 1936 r. przemianowany na Polski Związek Piłki Ręcznej. Nadal skupiał wszystkie gry sportowe, w których posługiwano się rękami. Zresztą w tym czasie nie było takiej specjalizacji jak obecnie i siatkarze z powodzeniem udzielali się także w koszykówce, szczypiorniaku a także w sportach typowo indywidualnych.

W siatkówce klubowej w latach międzywojennych dominowały zespoły z Łodzi i Warszawy. Wśród pań w rywalizacji o mistrzostwo kraju dominowały siatkarki AZS Warszawa. Tylko raz, w 1937 roku tytuł przypadł zawodniczkom HKS Łódź. Z tymi drużynami rywalizowały zespoły YMCA Kraków, AZS Wilno, AZS Lwów czy Olsza Kraków. Wśród panów nie było zespołów, które dominowałyby aż tak bardzo. Mistrzostwo przypadało siatkarzom z Łodzi (YMCA, ŁKS), Warszawy (AZS, Polonia), ale także Sokoła Lwów, AZS Wilno czy Cracovii Kraków. Początkowo grano na otwartym powietrzu, ale już od 1937 r. turnieje mistrzowskie były rozgrywane w hali.

Wybuch wojny zahamował rozwój siatkówki, ale tuż po jej zakończeniu wznawiały działalność związki i kluby sportowe. W listopadzie 1945 r. odbyło się pierwsze powojenne zebranie delegatów okręgowych związków Polskiego Związku Piłki Ręcznej. W czasie zebrania postanowiono wskrzesić rozgrywki o mistrzostwo Polski, które rozegrano już w zimie w 1946 r. Pierwszymi powojennymi mistrzami kraju zostały siatkarki Warty Poznań i siatkarze Społem Warszawa.

Z inicjatywy polskich działaczy powstała w 1947 r. w Paryżu Międzynarodowa Federacja Siatkówki (FIVB). Zygmunt Nowak został jej wiceprezesem, a Romuald Wirszyłło został przewodniczącym Komisji Technicznej.

W 1956 r. w kraju nastąpiła "polityczna odwilż" i pozwolono na reaktywowanie związków sportowych. Ponowna reorganizacja polskiego sportu spowodowała, że 30 czerwca 1957 r. zwołano Krajową Konferencję Sprawozdawczo-Wyborczą Piłki Siatkowej. Na tej Konferencji podjęto decyzję o powołaniu do życia samodzielnego związku sportowego, któremu nadano nazwę Polski Związek Piłki Siatkowej (PZPS). Tymczasowym Zarządem PZPS zostało dotychczasowe Prezydium Sekcji Siatkówki, a pierwszym prezesem Eugeniusz Krotkiwski.

W 1959 r. polscy działacze przyczynili się do powstania Komisji Pucharu Europy, która była zalążkiem powołanej do życia w 1972 r. Europejskiej Federacji Siatkówki. Siedziba Komisji była w Polsce, skąd zawiadywano rozgrywkami Pucharu Europy, aż do momentu powstania CEV.

PZPS organizował wiele wielkich siatkarskich imprez. W 1965 r. dostał prawo organizacji I Pucharu Świata, który odbył się w Łodzi i Warszawie. Zaraz po tym podjęto starania o organizację finałów mistrzostw Europy, ale niestety bezskutecznie. W 1992 r. Polska była organizatorem mistrzostw Europy juniorów, które odbyły się w Poznaniu. W 1997 r. w Gdańsku zorganizowaliśmy mistrzostwa świata juniorek, a dwa lata później mistrzostwa Europy kadetek i kadetów. W 2001 r. w Katowicach odbył się finał Ligi Światowej.

Polskie reprezentacje uczestniczą w światowych rozgrywkach z sukcesami. Reprezentacja mężczyzn zdobyła złoty medal Igrzysk Olimpijskich (Montreal 1976 r.) a także Mistrzostwo Świata (Meksyk 1974 r.). Polacy zdobywali również srebrny medal Pucharu Świata (Praga, 1973 r.). Na mistrzostwach Europy nasi siatkarze zdobyli pięciokrotnie srebrne medale (Belgrad 1975 r., Helsinki 1977 r., Paryż 1979 r., Sofia 1981 r., Berlin 1983 r.) oraz brązowy medal (Stambuł 1967 r.).

Żeńska reprezentacja dwukrotnie zdobyła brązowe medale olimpijskie (Tokio 1964 r. oraz Mexico 1968 r.). Polki stawały również na podium Mistrzostw Świata - zdobywając srebrny medale (Moskwa 1952 r.) oraz dwa brązowe (Paryż 1956 r. i Moskwa 1962 r.). Największe sukcesy nasze siatkarki odnosiły w Mistrzostwach Europy. Zdobyły złoty medal (Ankara 2003 r.), cztery srebrne medale (Sofia 1950 r., Paryż 1951 r., Konstanca 1963 r. i Izmir 1967 r.) oraz cztery brązowe (Praga 1949 r., Bukareszt 1955 r., Praga 1958 r., i Reggio Emilia 1971 r.).

Rozgrywki o mistrzostwo kraju, po wielu reorganizacjach, z przerwą w roku 1951, rozgrywane są do dnia dzisiejszego. PZPS organizuje również rozgrywki o Puchar Polski.

Przyznam się szczerze nie przeczytałem tego :)